از آن دوره که گوشی‌های همراه تنها برای برقراری تماس و ارسال پیام کاربرد داشتند، زمان زیادی گذشته است و امروزه ما برای هر کاری از تلفن‌های هوشمند استفاده می‌کنیم؛ از بازی و تماشای فیلم گرفته تا یادگیری زبان، برنامه‌ریزی کارهای روزمره و گشت زدن در شبکه‌های اجتماعی. با توجه به کاربرد مداوم تلفن‌های همراه، این دستگاه‌ها بیشتر از هر زمان دیگری در معرض آسیب قرار دارند و با توجه به شرایط اقتصادی موجود، نمی‌توان هر بار پس از خرابی گوشی به فکر تعویض آن بود. از این رو، آشنایی با فرآیندهای تعمیر لوازم الکترونیکی یک مزیت بزرگ به حساب می‌آید که لحیم‌کاری با سیم قلع کش یکی از رایج‌ترین انواع آن است. اگر کنجکاوید بدانید سیم قلع کش چیست و چگونه در تعمیرات موبایل مورد استفاده قرار می‌گیرد، با ما همراه باشید.
سیم قلع کش چیست؟
هنگام انجام تعمیرات موبایل یا ساخت و مونتاژ قطعات در یک برد الکترونیکی، باید قطعات را با استفاده از هویه و سیم لحیم به برد متصل کرد. گاهی اوقات ممکن است قطعه آسیب ببیند یا تصادفاً با یک قطعه اشتباهی جایگزین شود. در این صورت، نیاز به یک ابزار مخصوص داریم که به ما امکان برداشتن قلع از روی برد را بدهد و پایه‌ها و سوراخ‌های روی آن را آزاد کند. اینجا است که سیم قلع کش به کارمان می‌آید. در ادامه به همه چیز در مورد سیم قلع کش خواهیم پرداخت.
سیم قلع کش یکی از ابزار پرکاربرد در تعمیرات موبایل به شمار می‌رود که برای تمیز کردن قلع‌های اضافه روی برد از آن استفاده می‌شود. این ابزار شامل رشته‌های سیم مسی به هم بافته شده است که به پودر یا فلاکس مخصوص آغشته شده‌اند؛ اما روش استفاده از سیم قلع کش چیست؟ برای استفاده از سیم قلع کش، ابتدا سیم را روی قسمتی از برد که می‌خواهیم قلع را از روی آن برداریم قرار داده، سپس هویه را روی سیم قلع کش می‌گذاریم تا قلع ذوب شود و به آن بچسبد. همچنین می‌توان در پایان کار، آن قسمت از سیم قلع کش که قلع به آن ذوب شده را قیچی کرد و دور انداخت تا بقیه آن برای دفعات بعد قابل استفاده باشد.
سیم‌های قلع کش در انواع مختلفی تولید می‌شوند که بر اساس اندازه می‌توان آن‌ها را دسته‌بندی کرد. برای مثال، این سیم‌ها در ابعاد (عرض) ۳.۵، ۳، ۲.۵، ۲ یا ۱.۵ میلی‌متری و در بسته‌بندی‌ها و متراژهای مختلف قابل خریداری هستند. با توجه به کاربرد مورد نظر، ظرافت کار و سهولت آن می‌توان اندازه مناسب را انتخاب و تهیه کرد.
کاربرد سیم قلع کش در تعمیرات موبایل
اما شاید از خود بپرسید کاربرد سیم قلع کش چیست؟ همان‌طور که گفته شد، سیم قلع کش یکی از لوازم مصرفی تعمیرات موبایل به شمار می‌رود که به حذف قلع‌های اضافه روی برد کمک می‌کند. از آنجا که برد بسیار ظریف و آسیب‌پذیر است، برای جلوگیری از آسیب به آن از سیم قلع کش استفاده می‌کنند. هر چه تعداد رشته‌ها و براقیت آن‌ها بیشتر بوده و نظم بیشتری در نحوه بافت سیم وجود داشته باشد، کیفیت آن نیز بیشتر خواهد بود.
بنابراین، کار سیم قلع کش چیست؟ مهم‌ترین کاربردهای سیم قلع کش عبارتند از:
- معمولاً در پایان لحیم‌کاری، حجم زیادی از قلع روی برد باقی می‌ماند که باید برداشته شود. قلع کش می‌تواند تمام قلع و لحیم‌های اضافی را از روی برد به خود جذب کند. با استفاده از سیم قلع کش، به قطعات و سطح برد آسیبی وارد نمی‌شود. اگر سیم یا ابزار قلع کش ندارید، از به کار بردن قطعات نوک‌تیز جهت برداشتن قلع‌های اضافی خودداری کنید زیرا با این کار به برد آسیب خواهید رساند.
- سیم قلع کش به تمیز شدن سطح برد و مدارهای الکترونیکی از قلع‌های قدیمی کمک کرده و کیفیت و ظرافت لحیم‌کاری را افزایش خواهد داد.
- برخی مواقع نیاز داریم برخی قطعات را به طور دائمی یا موقت از روی برد جدا کنیم. در این صورت، به سیم قلع کش مناسب نیاز خواهیم داشت. علاوه بر سیم قلع کش، یک هویه برای ذوب کردن قلع و جدا شدن قطعه از مدار نیز لازم داریم.
نحوه استفاده از سیم قلع کش در تعمیرات موبایل
اکنون که می‌دانیم کاربرد سیم قلع کش چیست، بیایید نحوه استفاده از آن را بررسی کنیم. لازم به ذکر است که تعمیرات برد و مدار موبایل کار بسیار حساسی بوده و بهتر است قبل از انجام آن، به صورت حرفه‌ای آموزش ببینید. در ادامه نحوه استفاده از این ابزار را مورد بررسی قرار می‌دهیم:
مرحله اول: ایجاد دمای مناسب
هویه را تا دمای دلخواه گرم کنید. این دما به برخی عوامل بستگی دارد: برای لحیم‌کاری دستگاه‌های الکترونیکی مدرن از خمیر قلع بدون سرب استفاده می‌شود. برای چنین عملیاتی نیاز است دمای نوک هویه در محدوده ۳۰۰-۳۵۰ درجه سانتی‌گراد باشد. از سوی دیگر، بردهایی که برای لحیم‌کاری آن‌ها از خمیر قلع سرب‌دار استفاده می‌شود، به دمای پایین‌تر از ۲۷۰-۳۰۰ درجه سانتی‌گراد نیاز دارند.
مرحله دوم: آغشته کردن نوک هویه به قلع
برای این کار، کافی است هویه را به دمای مناسب (۲۵۰-۲۸۰ سانتی‌گراد) برسانید. سپس، نوک آن را به قلع آغشته کرده و صبر کنید تا دود تولید کند. سپس نوک هویه را با یک تکه اسفنج تمیز پاک کنید تا قلع از آن برداشته شود.
مرحله سوم: اعمال روغن فلکس
اگر سیم قلع کش شما فاقد روغن فلکس است، باید روغن را روی تمام اتصالات یا پدهایی که قرار است قلع زدایی شوند اعمال کنید. به طور کلی، اعمال روغن فارغ از نوع سیم قلع کش مورد استفاده، قلع زدایی از اتصالات پیچیده را به طور قابل توجهی آسان‌تر می‌کند.
مرحله چهارم: قرار دادن سیم در جای مناسب
اما مرحله چهارم از نحوه استفاده از سیم قلع کش چیست؟ سیم را روی پد یا قسمت مورد نظر قرار دهید. آن را با دست خالی نگه ندارید زیرا بسیار داغ می‌شود. می‌توانید از یک موچین یا ابزار مشابه استفاده کنید.
مرحله پنجم: استفاده از هویه
نوک هویه را به آرامی روی سیم قرار دهید. برای حرارت دهی به شکلی یکدست و یکنواخت، آن را با زاویه نگه دارید. این کار، اتصال حرارتی را بهبود می‌بخشد، کار را سریع‌تر می‌کند و در عین حال آسیب اجزا را به حداقل می‌رساند.
مرحله ششم: اعمال فشار
با هویه حداقل فشار را روی سیم قلع کش وارد کنید. چند ثانیه نگه دارید تا قلع ذوب شود و سیم قلع کش آن را به خود جذب کند.
مرحله هفتم: برداشتن سیم قلع کش
بعد از چند ثانیه، رنگ سیم قلع کش از مسی به نقره‌ای تغییر می‌کند. این نشان می‌دهد که با قلع اشباع شده است. سیم قلع کش و هویه را هم‌زمان از روی برد مدار بردارید. برداشتن هویه به تنهایی باعث می‌شود سیم به برد لحیم‌کاری شود. اگر این اتفاق افتاد، فلاکس را مجدداً روی سیم اعمال کنید و به قسمت گیرکرده با استفاده از هویه حرارت دهید. اکنون می‌توان سیم و هویه را به طور هم‌زمان از روی برد برداشت.
مرحله هشتم: بررسی اتصالات
اتصالات را بررسی کنید. اگر قلع روی آن برداشته شده است، به سراغ محل بعدی بروید؛ اما قبل از ادامه کار، قسمت استفاده شده سیم قلع کش را با استفاده از سیم‌چین یا قیچی جدا کنید.
ویژگی‌های بهترین سیم قلع کش برای تعمیرات موبایل
اما ویژگی‌های بهترین سیم قلع کش چیست؟ همان‌طور که گفته شد، مهم‌ترین ویژگی‌هایی که باید هنگام خرید سیم قلع کش مد نظر قرار دهید، تعداد رشته‌ها، براقیت آن‌ها و منظم بودن بافت سیم است. علاوه بر این، ویژگی‌های زیر نیز از اهمیت بالایی برخوردار هستند:
- ظرافت و انعطاف‌پذیری سیم: ظرافت رشته‌های به کار رفته در سیم قلع کش و انعطاف‌پذیری آن‌ها، یکی از مهم‌ترین ویژگی‌ها در انتخاب بهترین نوع سیم قلع کش است.
- عرض سیم: سیم‌های قلع کش در اندازه‌های متفاوتی در بازار موجود هستند که می‌توانید بسته به وسعت و سایز برد، نوع مناسب آن را تهیه کنید. پرکاربردترین اندازه عرض سیم قلع کش در تعمیرات موبایل، ۲ میلی‌متر است.
- قدرت جذب سیم: هرچه سیم کیفیت و میزان خلوص بیشتری داشته باشد، در پاکسازی قلع‌های اضافه روی برد اثربخش‌تر عمل می‌کند و قدرت جذب بالاتری دارد.
نکات خرید و استفاده از سیم قلع کش
سیم قلع کش معمولاً در متراژ ۱.۵ متری و ۳ متری موجود است. متراژهای بیشتر نیز در بازار موجودند، اما بیشتر افراد حرفه‌ای از آن‌ها استفاده می‌کنند. میزان متراژ مورد نظر به خود شما بستگی دارد، اما عرض سیم قلع کش مسئله مهمی است که باید با توجه به پروژه تعیین شود. در ادامه بررسی می‌کنیم که نکات خرید بهترین سیم قلع کش چیست:
عرض سیم قلع کش
سیم‌های قلع کش در طیف وسیعی از اندازه‌ها (از ۱.۵ میلی‌متر گرفته تا بالاتر از ۵ میلی‌متر) موجود هستند. به عنوان یک قاعده کلی، عرض سیم باید یا برابر با اندازه پد یا فقط کمی بزرگ‌تر از آن باشد. سیم‌های کوچک‌تر نمی‌توانند قلع را از کل پد جدا کنند، در حالی که سیم‌های بزرگ‌تر روی پدهای کناری که قصد قلع کشی از آن‌ها را ندارید، تأثیر می‌گذارند.
پهنای کوچک‌تر سیم همچنین کاربر را مجبور می‌کند که آن را در حین لحیم‌کاری به اطراف حرکت دهد. این امر، خطر خراشیدگی و لایه‌برداری از پدهای برد مدار را افزایش خواهد داد. سیم بیش از حد عریض نیز حرارت بیشتری به وجود می‌آورد و زمان طولانی‌تری روی قطعات می‌ماند. این خطر آسیب به قطعات و پدهای برد مدار را افزایش می‌دهد.
اندازه نوک هویه
مورد بالا درباره نوک هویه نیز صدق می‌کند. به طور ایده‌آل، نوک هویه باید با عرض سیم قلع کش مطابقت داشته باشد. اگر خیلی کوچک باشد دیرتر گرم می‌شود که زمان ماندگاری و خطر آسیب به قطعات را افزایش می‌دهد. اگر بیش از حد بزرگ باشد، ممکن است به قطعات کناری آسیب بزند. در هر صورت، بهتر است از به کار بردن هویه با نوک مخروطی خودداری کنید زیرا نوک کوچک آن‌ها باعث می‌شود اتصال حرارتی مناسبی شکل نگیرد.
روغن فلکس
اما آخرین نکته هنگام خرید سیم قلع کش چیست؟ روغن فلکس مورد استفاده در سیم قلع کش نیز مهم است. اگر هنگام لحیم‌کاری از خمیر قلع no-clean استفاده می‌کنید (نوعی از خمیر قلع که نیازی به تمیزکاری ندارد)، باید سیم قلعتان نیز به فلکس no-clean آغشته شود. اگر قصد دارید پس از تعمیر و مونتاژ، برد مدار را تمیز کنید، سیم قلع کش آغشته به فلکس رزین بهترین عملکرد را خواهد داشت.
سیم قلع کش بدون فلکس نیز برای فرآیندهای بسیار تخصصی در دسترس هستند. این نوع سیم‌ها به شما این امکان را می‌دهند تا از بهترین روغن فلکس دلخواه خودتان استفاده کنید.
بهترین سیم قلع کش در تعمیرات موبایل
همان‌طور که گفته شد، سیم قلع کش در اندازه‌ها و ضخامت‌های مختلفی موجود است و توسط برندهای گوناگونی تولید می‌شود؛ اما شاید برایتان سوال باشد که بهترین برند تولیدکننده سیم قلع کش چیست؟ سیم‌های قلع کش تولید شده توسط برند GOOT برای تعمیرات ظریف و حساس موبایل و لوازم الکترونیکی بسیار مناسب هستند و کیفیت بالایی دارند. این محصول دارای طول ۱.۵ متری و عرض ۲ میلی‌متر بوده که برای اکثر مصارف از جمله پاک کردن قلع اضافی از روی بردهای الکترونیکی مناسب است. جهت خرید سیم قلع کش GOOT می‌توانید از طریق فروشگاه آی سی استور اقدام فرمایید.
سخن پایانی
در این مقاله بررسی کردیم که سیم قلع کش چیست و چه کاربردی در تعمیرات موبایل دارد. سیم قلع کش یکی از ابزارهای تعمیرات موبایل است که از ساده‌ترین روش‌ها برای پاکسازی برد از قلع اضافی به شمار می‌رود. این ابزار از نوارهای سیم مسی در هم تنیده تشکیل می‌شود. هنگامی که سیم قلع کش را روی قلع قرار می‌دهید و آن را با کمک هویه گرم می‌کنید، از آنجا که سیم یک رسانای حرارتی است، قلع را به خود جذب می‌کند. به این ترتیب قلع اضافی از روی برد مدار یا هر سطح فلزی دیگری پاک می‌شود. بهترین برند تولید کننده سیم قلع کش GOOT نام دارد که می‌توانید آن را از طریق فروشگاه آی سی استور تهیه کنید.
سوالات متداول
1- آیا سیم قلع کش تاریخ انقضا دارد؟
بله، چون این سیم از مس ساخته شده است، تاریخ انقضا دارد. هنگامی که مس در معرض هوا قرار می‌گیرد، با اکسیژن واکنش نشان می‌دهد و اکسید می‌شود. اگر تاریخ انقضای سیم گذشته باشد، متوجه رنگ تیره آن خواهید شد.
2- سیم قلع کش را بعد از استفاده برش دهیم یا قبل از آن؟
پس از استفاده باید سیم قلع کش را برش دهید. هنگامی که سیم کاملاً با قلع اشباع شد، باید آن قسمت از سیم را جدا کنید. سپس می‌توانید بقیه قسمت‌های سیم را در دفعات بعدی مورد استفاده قرار دهید.
3- آیا قلع زدایی بدون روغن فلکس امکان‌پذیر است؟
بله، پاکسازی برد از قلع اضافی بدون روغن فلکس نیز امکان‌پذیر است. با این حال، استفاده از فلاکس، قلع زدایی را آسان‌تر می‌کند. فلکس با قلع واکنش داده و آن را ضعیف می‌کند. این امر باعث می‌شود شکستن اتصالات و جذب قلع با استفاده از سیم قلع کش آسان‌تر شود.
