چنانچه به تازگی وارد حوزه تعمیرات موبایل شده‌اید یا این که به آشنایی بیش‌تر با قطعات سازنده موبایل علاقه‌مند هستید، لازم است که با انواع آی سی موبایل آشنا شوید. برای شناختِ بهتر این قطعه در ساختار گوشی‌ها در درجه اول خوب است بدانید که کلیه دستگاه‌های الکتریکی مصرفی همچون موبایل، لپ‌تاپ، یخچال، تلویزیون و غیره در ساختار خود از انواع مختلف آی سی‌ها بهره می‌برند. در حقیقت، آی سی‌ها به عنوان قطعه ارتباط‌دهنده بین سایر اجزای دستگاه همچون دیود، مقاومت، خازن و ترانزیستورها عمل می‌کنند. از جمله مهم‌ترین آی سی‌ها در گوشی‌ها، آی سی صدا است؛ اما آی سی صدا چیست؟ این قطعه چه کارایی در گوشی دارد؟ با ما همراه باشید تا به طور جامع و کامل با این قطعه و کاربرد آی سی صدا آشنا شوید.
آی سی صدا یا صوت چیست؟
پیش از هر چیزی لازم است که با چیستی این قطعه آشنا شوید. آی سی صوت از جمله مهم‌ترین و اصلی‌ترین قطعات در گوشی‌های هوشمند به حساب آمده که در برقراری ارتباط به وسیله تلفن همراه نقش اصلی را ایفا می‌کند. زمانی که کاربران در حال صحبت با گوشی خود هستند، انتقال صدای آنان به واسطه میکروفون و اسپیکر صورت می‌گیرد. زمانی امکان انتقال صدا به کمک میکروفون و اسپیکر فراهم بوده که آی سی Audio دستورات خود را به درستی دریافت کرده و سالم باشد. گاهی اوقات ممکن است که اسپیکر و میکروفون تلفن همراه شما هیچ مشکلی نداشته باشند و در عین حال در زمان برقراری مکالمه با مشکل انتقال صوت مواجه شوید؛ در چنین شرایطی احتمال این که آی سی صدا با مشکل روبه‌رو شده باشد زیاد است. برای درک بهتر این که آی سی صدا چیست و همچنین چه نقشی را در ساختار گوشی هوشمند ایفا می‌کند، در ادامه با کاربردهای این قطعه بیش‌تر آشنا خواهیم شد.
کاربرد آی سی صدا چیست؟
آی سی صوت شامل قطعاتی بوده که وظیفه ارسال امواج به میکروفون و اسپیکر دستگاه را داشته و همچنین در پخش زنگ گوشی و آهنگ نیز نقش دارد. این قطعه مستقیماً از سی پی یو موبایل (هسته اصلی) دستگاه دستورات خود را دریافت کرده و اگر دچار ایراد یا مشکلی شود، کاربر با مشکل انتقال صدا در گوشی خود روبه‌رو خواهد شد. در بحث «آی سی صدا چیست؟» لازم به ذکر است که قطعه مورد بحث کلیه اطلاعات آنالوگ را به دیجیتال و برعکس تبدیل خواهد کرد. به بیان ساده، شنیدن صدای افراد از طریق آی سی صدا صورت می‌گیرد؛ بنابراین این قطعه مجهز به دو ورودی آنالوگ و دیجیتال است.
نشانه های خرابی آی سی صدا
آیا می‌دانید نشانه‌های خرابی آی سی صدا چیست؟ به نظر شما این قطعه در صورت خرابی چه علائمی از خود نشان می‌دهد؟ خرابی آی سی صدا می‌تواند در اثر عوامل مختلفی رخ دهد که در پی آن گوشی همراه شما علائمی را از خود نشان می‌دهد. با مشاهده هر یک از علائمی که در ادامه به شما عزیزان معرفی خواهیم کرد، باید به خرابی آی سی صدا شک کنید. این علائم عبارتند از:
قطع شدن صدا
اصلی‌ترین و دقیق‌ترین علامتی که می‌تواند نشان‌دهنده خرابی آی سی صدا در گوشی باشد، قطع شدن ناگهانی صدا است. همان‌طور که گفته شد، این قطعه دارای دو ورودی آنالوگ و دیجیتال بوده و سبب انتقال صدای افراد می‌شود؛ در نتیجه زمانی که آی سی صدا خراب باشد، در هنگام برقراری ارتباط و تماس تلفنی صدای دو طرف مقابل برای یکدیگر ارسال نشده و امکان شنیدن صدا وجود نخواهد داشت. همچنین، اختلال در عملکرد میکروفون و اسپیکر گوشی نیز می‌تواند جزو نشانه‌های خرابی آی سی صدا در تلفن همراه باشد.
انتقال صدا همراه با نویز
علاوه بر قطعی صدا، ممکن است که کاربر در حین برقراری تماس تلفنی صدا را به همراه نویز یا خش خش بشنود. زمانی که در حال مکالمه هستید و در صدای طرف مقابل خش خش شنیدید یا حس کردید که صدا با قوت پایین و ضعیف در حال شنیده شدن است، به خرابی آی سی صدا شک کنید. برخی از کاربران گوشی‌های آیفون این سوال برایشان پیش می‌آید که علائم خرابی آی سی صدا چیست؟ آیا این علائم برای آیفون هم مثل سایر گوشی یکسان است؟ در پاسخ باید گفت که بله؛ این علائم برای تمامی گوشی‌های موبایل یکسان است، اما آن چه که اهمیت دارد کاربران آیفون بدانند این است که خدمات تعمیر و تعویض قطعات در گوشی‌های مذکور نسبت به سایر تلفن‌های همراه گران‌تر بوده و به همین خاطر لازم است که در نگه‌داری گوشی خود دقت بیش‌تری به خرج دهند.
مصرف بی‌رویه باتری
از دیگر مواردی که در بحث «آی سی صدا چیست؟» می‌تواند نشان‌دهنده خرابی این قطعه باشد و لازم است به آن اشاره‌ای داشته باشیم، مصرف بیش از اندازه باتری گوشی خواهد بود. توجه داشته باشید که مصرف بیش از اندازه باتری می‌تواند در اثر دلایل دیگری به غیر از خرابی آی سی صوت نیز رخ دهد، اما طبق گزارشات خرابی گوشی، این نشانه می‌تواند علامت وجود ایراد در آی سی صدا نیز باشد. در صورت بروز این علامت می‌توان به منظور مطمئن شدن از خرابی یا عدم خرابی آی سی صدا، گوشی را برای عیب‌یابی به دست متخصص سپرد.
خاموش شدن تصادفی تلفن همراه
علامت بعدی خاموش شدن ناگهانی تلفن همراه بوده که همچون مصرف بیش از اندازه باتری می‌تواند در اثر دلایل دیگری به غیر از خرابی آی سی صدا نیز رخ دهد. در صورت مشاهده این مورد نیز توصیه می‌شود گوشی خود را برای بررسی به دست تعمیرکار متخصص بسپارید.
تعمیر یا تعویض آی سی صدا چگونه است؟
یکی دیگر از پرتکرارترین سوالاتی که به همراه «آی سی صدا چیست؟» پرسیده می‌شود، در رابطه با چگونگی تعمیر یا تعویض این قطعه است. آی سی صدا در موبایل یک قطعه تخصصی به حساب آمده و به همین خاطر لازم است که در صورت ایجاد مشکل و مشاهده هر نوع علائم خرابی، گوشی توسط تعمیرکار مجرب مورد بررسی قرار گرفته و در صورت تأیید خرابی آی سی صدا، اقدام به تعمیر یا تعویض قطعه مذکور شود. زمانی که در ارسال صوت مشکلی ایجاد شده و یا این که کاربر در عملکرد صوتی با اختلالات مختلف روبه‌رو شود، لازم است که به ترتیب زیر گوشی مورد بررسی قرار گیرد:
- در اولین قدم بخش میکروفون دستگاه زیر لوپ مورد بررسی قرار می‌گیرد؛ به این معنا که محل قرارگیری میکروفون چک شده و بعد میکروفون به منظور اطمینان از صحت عملکرد تست می‌شود. قابل ذکر بوده که روی برد گوشی‌های جدید دست‌کم ۲ میکروفون تعبیه شده که یکی از آنها برای ضبط فیلم‌برداری و دیگری برای ارسال صدای مکالمه است. میکروفون دیجیتال از طریق برد قابل تست نبوده و تنها به منظور تشخیص خرابی می‌توان آن را تعویض کرد.
- در این مرحله باید در نظر داشته باشید که میکروفون‌ها دارای پایه‌های مثبت و منفی هستند و به همین دلیل باید پولاریته آنها مد نظر قرار گرفته و از حرارت دادن مستقیم و طولانی پرهیز شود.
- از طریق نقشه شماتیک مسیر میکروفون تا آی سی مورد بررسی قرار گرفته و از عدم آسیب‌رسی به خازن، مقاومت، سلف و سایر قطعات اطمینان حاصل شود.
- چنانچه پس از تست مدار میکروفون مشکل ارسال صدا همچنان وجود داشت، لازم است که بلندگو و محل اتصال آن به برد نیز مورد بررسی قرار گیرد.
- به منظور تست بلندگو بایستی مولتی متر در حالت اهم بر روی دامنه 200Ω قرار گرفته و میزان مقاومت با پراب‌های مولتی متر اندازه‌گیری شود. چنانچه مقاومت بین 30 الی 50 اهم نباشد، احتمالاً در مدار بلندگو ایرادی وجود دارد و باید تعویض شود. علاوه بر این، مسیر ارتباطی بلندگو تا آی سی صدا نیز باید مورد بررسی قرار گیرد.
- اگر پس از بررسی مدار میکروفون و مدار بلندگو همچنان با ایراد در ارسال صدا مواجه بودید، مشکل از آی سی صدا است و باید تعویض شود.
سخن پایانی
گوشی‌های هوشمند مجموعه‌ای از قطعات به هم پیوسته هستند که با تکیه بر این پیوستگی می‌توانند قابلیت‌های مختلفی به کاربران ارائه کنند. در ساختار کلیه گوشی‌های هوشمند از انواع مختلف آی سی‌ها استفاده شده که از جمله اصلی‌ترینِ آنها می‌توان به آی سی صدا اشاره داشت. با دانش بر این که آی سی صدا چیست؟ و چه نقشی در گوشی ایفا می‌کند، لازم است که در صورت مشاهده هر یک از علائم خرابی مربوط به آن سریعاً اقدام به عیب‌یابی و تعویض آی سی صدا شود.
سوالات متداول
1- علت خرابی آی سی صدا چیست؟
آی سی صدا می‌تواند بر اثر دلایل مختلفی خراب شده و علائمی از خود نشان دهد؛ از جمله دلایل اصلی خرابی این قطعه می‌توان به ضربه، رطوبت، باگ کارخانه و یا کابل‌های رابط صدا AUX اشاره داشت.
2- از لحاظ پشتیبانی تعداد بلندگو، طبقه‌بندی انواع آی سی صدا چیست؟
انواع آی سی صدا از لحاظ تقویت پشتیبانی بلندگو را می‌توان به دو دسته Mono (مجهز به یک بلندگو) و Stereo تقسیم‌بندی کرد.
3- انواع آی سی از نظر شکل ظاهری به چند دسته تقسیم می‌شود؟
این قطعات از نظر شکل ظاهری به دو دسته کلی SMD و BGA تقسیم‌بندی شده که نوع اول مجهز به پایه‌های ثابت و نوع دوم بدون پایه‌های ثابت در گوشی‌های هوشمند تعبیه می‌شوند.
