خمیر قلع که به خمیر لحیم کاری نیز معروف است، یکی از پرکاربردترین لوازم در صنایع مختلف است. به همین منظور در این محتوا به بررسی آن که خمیر قلع چیست می‌پردازیم. این خمیر در صنایعی نظیر تعمیر تلفن‌های همراه، بردهای الکترونیکی، ساخت انواع لوازم مکانیکی و مدارهای الکتریکی کاربرد بالایی دارد.
به واسطه کاربرد بالای این خمیر قدرت چسبندگی و خاصیت نیمه هادی بودن، جایگزین دیگری برای آن وجود ندارد. امروزه خمیرهای قلع در دو دسته بدون سرب و سرب دار در بازار موجود هستند و تولید آن‌ها به سمت حذف سرب پیش می‌رود. نگهداری از خمیر فوق دشوار نیست و تنها کافی است آن را در دمای پایین نگهداری کرد.
خمیر قلع چیست؟
یکی از خمیرهای بسیار پرکاربرد برای کار لحیم کاری خمیر قلع است. برای آنکه بدانید خمیر قلع چیست ابتدا باید ترکیبات آن را شناخته و از روش‌های استفاده از آن مطلع شوید. کاربرد خمیر قلع در صنایع بسیار زیاد است و از آن برای اتصال انواع مدارهای الکتریکی، لوازم مکانیکی، خطوط مدار چاپی و… استفاده می‌کنند. به طور کلی این خمیر ترکیبی از سرب، پودر قلع و فلاکس بوده که اتصالاتی محکم به وجود می‌آورد. در بازار انواع مختلفی از خمیرهای قلع با ویژگی‌های متفاوت وجود دارد.
در توضیح آنکه خمیر قلع چیست خوب است بدانید این خمیر یک ماده شیمیایی است که از آن به منظور لحیم کاری قطعات استفاده می‌کنند. خمیر در محل مورد نظر انتشار پیدا کرده و سپس به کمک حرارت که توسط فرد اعمال می‌شود به حالت ذوب درآمده و اتصال بسیار قوی و مناسبی فراهم می‌کند. در استفاده از این خمیر باید به نوع محصول، متریال به کار رفته، مقدار و حجم و موارد دیگر توجه کرد که این کار توسط افراد باتجربه بهتر است انجام شود.
ترکیبات خمیر قلع چیست؟
برای آن که به طور دقیق‌‌تری بدانید خمیر قلع چیست ابتدا باید از ترکیبات این خمیر مطلع شوید. متریال به کار رفته در تولید و ساخت خمیر قلع متفاوت است؛ اما پایه تمامی آن‌ها پودر قلع و فلاکس در نظر گرفته می‌شود. در برخی از موارد شاهد افزودن مقداری سرب یا نقره به خمیر هستیم، به همین منظور است که انواع این خمیر شامل دو دسته خمیر قلع سرب دار و خمیر قلع بدون سرب است.
خمیر قلع سرب دار و بدون سرب
خمیر قلع سرب دار
خمیری که با نام خمیر قلع سرب دار شناخته می‌شود خود دارای نمونه‌های مختلف است. همان‌طور که در بخش پیشین نیز به آن اشاره داشتیم در صورتی که به متریال پایه خمیر قلع، سرب یا نقره اضافه شود با نام خمیر قلع سرب دار شناخته می‌شود. این نمونه از خمیرها کاربرد بیشتری در صنعت دارند.
- دسته اول خمیر قلع سرب دار بوده که حاوی ترکیب Sn63,Pb37 بوده که به اقتصادی‌‌ترین خمیر قلع موجود در بازار معروف است.
- دسته دوم خمیر قلع نقره‌ای بوده که به دلیل استفاده از نقره اطمینان بیشتری در اتصالات به وجود می‌آورد. ترکیب عناصر خمیر به شرح Sn62,Pb36,Ag2 هستند.
- نمونه سوم خمیر قلع دارای سرب و نقره و آنتیموان با ترکیب درصد 6,8,Ag0.4,Sb0.2 است که از این خمیر به وفور در صنعت خودروسازی استفاده می‌شود.
خمیر قلع بدون سرب دار
امروزه استفاده از خمیر قلع بدون سرب رواج بیشتری پیدا کرده چرا که از منظر مواد ضد سلامتی اتحادیه‌های اروپایی و دیگر کشورهای پیشرفته تولیدات خود را به سمت تولید خمیرهای قلع بدون سرب سوق داده‌اند. لحیم کاری با خمیر قلع سرب دار نقطه ذوب بالاتری نسبت به لحیم کاری با خمیرهای فاقد سرب دارد، همچنین تفاوت دیگر آن در شکل ظاهری و برق نهایی است، اتصالی که با خمیر قلع سرب دار انجام می‌شود براقیت بیشتری نسبت به نمونه بدون سرب دارد.
روش‌های استفاده از خمیر قلع
در ادامه بررسی آن که خمیر قلع چیست به روش‌های استفاده از این محصول می‌پردازیم.
روش‌های استفاده از خمیر قلع متنوع است و بسته به نوع کار و هدف استفاده از آن می‌تواند متغیر باشد. به طور کلی پیش از کار باید بستر مورد نظر را آماده کرد. در قدم اول در صورتی که خمیر قلع در محل سرد قرار گرفته آن را از محل خارج کرده و صبر کنید تا به دمای محیط برسد. هیچ‌گاه از خمیر قلع سرد بلافاصله بر روی محل مورد نظر استفاده نکنید و به آن دمای زیاد ندهید. پس از آنکه خمیر تا دمای محیط گرم شد، حدود یک تا دو دقیقه آن را به کمک قلم مخصوصی که دارید هم بزنید تا به حالت مطلوب برسد. حال با توجه به نوع کار و نوع محصول و قطعات می‌توانید خمیر را بر روی محل مورد نظر گذاشته و با اعمال حرارت موجب چسبندگی قطعات شوید.
انواع خمیر قلع
انواع خمیر قلع موجود در بازار بسیار متنوع هستند و با توجه به متریال به کار رفته دارای تایپ و نمونه‌های متفاوتی‌اند. به عنوان مثال شاهد دسته‌بندی خمیرهای قلع بر حسب تایپ هستیم که چهار مدل 3 ،4 ،5 و6 دارد. در این بخش چند مورد از باکیفیت‌‌ترین و پرفروش‌‌ترین خمیر قلع‌های موجود در بازار را به شما معرفی می‌کنیم که برای سفارش و خرید آن‌ها تنها کافی است قسمت بالایی همین صفحه را مورد بررسی قرار دهید.
خمیر قلع ریلایف Relife RL-402
این خمیر محصول شرکت ریلایف و دارای ۴۰ گرم وزن است. دمای ذوب محصول فوق ۱۸۰ درجه سانتی‌گراد بوده و با توجه به شابلون زدن و انواع قطعات متفاوت است. از جمله مزیت‌های محصول می‌توان به مقاومت بالا و کاهش ریسک جدا شدن قطعات اشاره داشت.
خمیر قلع مکانیک Mechanic XGSP50
از دیگر خمیرهای پرفروش در بازار محصول فوق بوده که درجه ذوب آن ۱۸۳ درجه سانتی‌گراد است. درصد خلوص این خمیر برای قلع 63 و برای سرب 37 است. قیمت خمیر قلع مکانیک Mechanic XGSP50 بسیار مناسب بوده و مقاومت خوبی از خود نشان می‌دهد.
خمیر قلع ریلایف Relife RL-406
خمیر قلع ریلایف Relife RL-406 نیز یکی دیگر از خمیر قلع‌های موجود در بازار بوده که درصد خلوص قلع آن ۹۹ است و برای تلفن‌های همراه حساس مانند آیفون 12 بیشتر استفاده می‌شود.
نحوه نگهداری خمیر قلع
برای آن که بدانید شرایط نگهداری خمیر قلع چیست باید نکاتی را مورد توجه قرار دهید تا خمیر خراب نشده و کارایی خود را از دست ندهد. یکی از این موارد استفاده از میزانی مناسب برای کار است. سعی کنید که این خمیر را تنها در حجم مورد نظر خود از ظرف خارج کنید و خمیر خارج شده و استفاده شده را دوباره به ظرف برنگردانید. مسئله بعدی دمای نگهداری از خمیر قلع است که این خمیر باید در یخچال و دمای صفر درجه سانتی‌گراد نگهداری شود.
جمع بندی
خمیر قلع یک خمیر لحیم کاری بسیار کاربردی در صنایع مختلف بوده که پایه و اساس آن پودر قلع است. در نمونه‌های مختلف این خمیر شاهد حضور آنتیموان، سرب، نقره و مواد دیگر هستیم. انواع مختلفی از محصول فوق در بازار موجود است که با توجه به دمای ذوب تقسیم‌بندی می‌شوند. از جمله برندهای معروف نیز می‌توان به برند ریلایف و مکانیک اشاره داشت که هر کدام از آن‌ها با توجه به درجه ذوب خمیر دارای درصد مختلفی از قلع و سرب یا عناصر دیگر در خود هستند. نگهداری از خمیر قلع بسیار آسان است و با رعایت نکات گفته شده در این متن می‌توانید از خمیر خود در طولانی مدت استفاده کرده و بیشترین بهره را از آن ببرید.
سوالات متداول
1- خمیر قلع چیست؟
یکی از خمیرهای بسیار کاربردی برای کار لحیم کاری خمیر قلع است که در صنایع الکترونیک و تولید دستگاه‌ها کاربرد فراوانی دارد.
2- متریال به کار رفته در خمیر قلع چیست؟
همان‌گونه که از نام این خمیر مشخص بوده ماده اصلی آن قلع است؛ به طوری که پودر قلع و فلاکس در تمامی خمیرهای این مدلی دیده می‌شود. در دسته‌ای از این خمیرها حضور سرب، نقره و آنتیموان نیز امکان دارد.
3- در نگهداری از خمیر قلع چه نکاتی را باید مورد توجه قرار داد؟
می‌توان گفت مهم‌ترین و اصلی‌ترین نکته در نگهداری خمیر فوق، قرار دادن آن در محلی سرد مانند یخچال است.
4- پر فروش‌ترین انواع خمیرهای قلع موجود در بازار کدام‌اند؟
تنوع این محصول در بازار بسیار زیاد است اما خمیر قلع ریلایف و خمیر قلع مکانیک نمونه‌های پرفروش در بازار هستند.
